FAHRİ KONSOLOSLUK NEDİR?

Fahri konsoloslar genellikle iş adamlarından seçilir ve yarı diplomat, yarı iş adamı statüsündedir. Şöhretleri çoğu zaman yaşadıkları şehri aşan, maddi sorunu olmayan, iş dünyasında tanınmış ve toplumda sevilen, kariyerinin zirvesine çıkmış insanlardan seçilmektedir.

Fahri konsoloslukta kabul gören yöntem; bu görevin temsil edeceği ülkeden (diğer adıyla Gönderen Devlet’ten) gelmesidir. Kişinin kendisinin bu göreve talip olması yetmiyor. Her Devlet fahrî konsoloslarını atayıp atamamaya veya kabul edip etmemeye karar vermekte serbesttir.

Gönderen Devlet teklifine fahri konsolos adayının olumlu yanıt vermesi durumunda adayın ismi Gönderen Devlet’in Dışişleri Bakanı tarafından kendi ülkesinin Devlet Başkanı’na sunulur. Sonrasında mutabakata varılan kişi önce mukim olunan ülke (diğer adıyla Kabul Eden Devlet) Devlet Başkanı’na, daha sonra da Kabul eden Devlet’in Dışişleri Bakanı’na iletilir. İstihbarat ve emniyet sorgularının akabinde, fahri konsolosluk görevi Kabul Eden Devlet Başkanı’nın “Buyrultusu” ile göreve başlanılır.

Fahri konsoloslar, bir ülkenin büyükelçiliğinin bulunmadığı ülkelerde, diplomatik ilişkileri yürütmek adına atanan temsilcilerdir.

Diplomatik misyonlarla birlikte, bir fahri konsolos bulunduğu ülke ve fahri konsolosu olduğu ülke arasındaki ekonomik ve kültürel ilişkileri tanıtma ve yurtdışında fahri konsolosu olduğu ülke imajının güçlendirilmesinde rol alır. Ayrıca şirketlere yerel ticaret kültürü hakkında bilgi vermek ve işbirliği yapmak üzere ortaklar bulmak için yardımcı olabilir.

Fahri konsoloslukla ilgili temel yasal dayanak Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliğinin 24 Nisan 1963 tarihli “Konsolosluk İlişkileri Hakkında Viyana Sözleşmesi” dir.

Fahri Konsoloslar Gönderen Devletin ulusal bayrağını ve armasını kabul eden Devlet’te kullanabilirler. Gönderen Devlet’in ulusal bayrağı ile arması, konsolosluk binasının/ikametgâhının üzerine, giriş kapısının üstüne ve bir hizmetin görülmesi dolayısıyla kullanıldığında konsolosluk taşıtları üzerine çekilebilmekte ve konulabilmektedir. Gönderen Devlet’in Hükümetiyle ve nerede bulunurlarsa bulunsunlar diplomatik temsilcilikleri ve sair konsoloslukları ile haberleşmede her türlü vasıtaları kullanma haklarına sahiptirler.

Kabul eden Devlet, fahrî konsolosa resmî sıfatı nedeniyle gerekli olabilecek korumayı bahşetmekle yükümlüdür.

Konsolosluk görevleri ile sınırlı kalmak kaydıyla resmî haberleşme ve Gönderen Devlet’in uyrukları ile temas kurma serbestliği gibi temel haklara sahiptir ve bu haklar Kabul eden devlet tarafından korunmaktadır.

Fahri konsoloslar, özel günlerde davet verebilir, Gönderen Devlet adına davetlere katılabilir ve iki ülke arasındaki her alanda işbirliğini geliştirme faaliyetlerinde bulunabilir. Ayrıca fahri konsoloslar vize verme ve diplomatik pasaport kullanma haklarına da sahiptirler.